بررسی تأثیر افزایش جریان خون بر میزان کفایت دیالیز بیماران همودیالیز

چکیده: زمینه و هدف: عدم کفایت دیالیز یکی از عوامل تعیین کننده ناتوانی و مرگ و میر در بیماران دیالیزی می باشد. بالا بردن کفایت دیالیز در بهبود پیش آگهی بیماران دیالیزی بسیار مؤثر است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر افزایش جریان خون بر روی کفایت دیالیز بیماران تحت همودیالیز می باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع مداخله ای قبل و بعد است که در آن 42 بیماری که در طول مدت مطالعه تحت همودیالیز در بیمارستان اکباتان همدان قرار داشتند مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های لازم شامل وزن بیمار قبل و بعد از دیالیز، اولترافیلتراسیون دستگاه، اوره در خون قبل و بعد از دیالیز، مدت زمان دیالیز، ضریب کلیرانس فیلتر، سرعت جریان محلول دیالیز، از بیماران جمع آوری و در یک برگ چک لیست ثبت گردید، سپس بیمار به دستگاه وصل و یک نمونه خون در هر دو مرحله از ست شریانی قبل از دیالیزور گرفته شد و پس از تهیه نمونه خون دور پمپ ماشین در جلسه اول همودیالیز بر روی 200 میلی لیتر در دقیقه و در جلسه بعدی بر روی 250 میلی لیتر در دقیقه تنظیم گردید. در طی انجام همودیالیز وضعیت همودینامیک، علائم بالینی بیمار به دقت تحت کنترل قرار گرفت. پس از پایان همودیالیز و قبل از جدا سازی بیمار از دستگاه مجدداً یک نمونه خون از ست شریانی قبل از دیالیزور تهیه شد (جمعاً 4 نمونه خون برای هر بیمار). نمونه خون برای بررسی اوره به آزمایشگاه فرستاده شد تا توسط یک نفر و با یک دستگاه مورد بررسی قرار گیرد. پس از دریافت نتایج آزمایش خون و وزن بیماران، هر یک از نتایج را در فرمول استاندارد قرار داده تا بدین طریق میزان کفایت دیالیز تعیین گردد و سپس به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تست آماری t زوج استفاده شد. یافته ها: میانگین kt/v (k=clearance dialyzer, t= time, v=volume of distribation of urea) بیماران با دور پمپ 200 و 250 به ترتیب 335/0±943/0 و 456/0±195/1 و میانگین urr (urea reduction ratio) با دور پمپ 200، 6/13±3/53 و دور پمپ 250، 74/10±178/60 به دست آمد. نتـایج به دست آمده نشان داد که بین دو گروه از نظر کفایت دیالیز اختلاف معنی دار آماری وجود دارد (05/0p<). نتیجه گیری: افزایش جریان خون به میزان 25% نسبت به جریان خون قبلی در دستیابی به یک دیالیز کافی مؤثر است.